Những nét đặc trưng chủ yếu của captive

Captive là một tổ chức bảo hiểm hay tái bảo hiểm do một công ty hay một nhóm công ty không hoạt động trong lĩnh vực bảo hiểm lập ra để bảo hiểm các rủi ro của công ty mẹ là chủ yếu. Captive đóng những vai trò sau đây: Một mặt, nó là một tổ chức tự bảo hiểm được chính thức thành lập để bảo hiểm những rủi ro tần suất cao mà bản thân công ty có thể chịu được một cách có hiệu quả; mặt khác, nó được sử dụng như một công cụ cung cấp tài chính để xử lý những rủi ro tần suất thấp nhưng cấp độ nghiêm trọng đặc biệt cao – những rủi ro không được bảo hiểm trên thị trường bảo hiểm truyền thống.

Phương thức hoạt động của một captive tái bảo hiểm như sau: trước hết công ty bảo hiểm gốc nước sở tại đứng ra nhận bảo hiểm rủi ro của công ty mẹ thông qua các công ty con ở nước ngoài (công ty đứng ra nhận gọi là công ty đứng tên), sau đó chuyển toàn bộ rủi ro cho công ty captive dưới hình thức một hợp đồng tái bảo hiểm. Về phần mình, captive có thể tái nhượng tái bảo hiểm một phần rủi ro bảo hiểm cho một hay nhiều công ty tái bảo hiểm chuyên nghiệp khác.

Sở dĩ phải làm như vậy là vì công ty bảo hiểm gốc thường phải được quốc gia nơi nó hoạt động cấp giấy phép và phải tuân theo sự kiểm soát của cơ quan quản lý sở tại. Còn các công ty tái bảo hiểm (captive tái bảo hiểm) thì thường tham gia vào những hoạt động qua biên giới và tuân theo sự quản lý của nước mẹ.

Trong số 4000 captive trên toàn thế giới thì có khoảng 3000 là captive “một mẹ”, tức là do một công ty mẹ lập ra và còn lại là các công ty nhiều mẹ, tức là một số công ty phối hợp với nhau lập ra (gọi là collective captive), giống như một liên danh. Gần đây nhất, cái gọi là captive-thuê (rent-a-captive) đã trở nên rất phổ biến. Thay vì thành lập một captive của chính mình, công ty có thể thuê một captive.

Để đáp lại việc được trả chi phí quản lý, bên nhận tái bảo hiểm mở cho công ty thuê captive một tài khoản để thanh toán phí bảo hiểm, tiền bồi thường và thu nhập đầu tư. Ưu điểm của cách làm này so với giải pháp captive một mẹ là ở chỗ công ty không phải cấp vốn. Ưu điểm này làm cho captive đi thuê trở nên đặc biệt hấp dẫn đối với các công ty loại vừa. Dạng mới nhất của captive là ̉cỗ xe chuyên dụng̃ (Special purpose vehicle) mà chức năng của nó là tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển giao các rủi ro bảo hiểm cho thị trường vốn.