(Webbaohiem) – InsurTech (công nghệ-bảo hiểm) gần đây đã trở thành một ngôi sao mới nổi trong làn sóng FinTech (công nghệ-tài chính). Trên thế giới hiện nay, các doanh nghiệp bảo hiểm truyền thống đều nhận thức được rằng phải đối mặt với nhiều thách thức về công nghệ và kỹ thuật số, song phần lớn trong số họ đều nằm ngoài sự phát triển của InsurTech. Dẫu vậy, tình hình tại Đức sáng sủa hơn khá nhiều, với sự xuất hiện của một số lượng lớn các InsurTech kể từ năm 2012.
Tác động của InsurTech lên chuỗi giá trị bảo hiểm
Hầu hết InsurTech của Đức, ngoại trừ Community Life, đều mới chỉ giới hạn sản phẩm của mình trong các nghiệp vụ bảo hiểm cá nhân và bảo hiểm phi nhân thọ. Điều này xuất phát từ thực tế là tất cả các InsurTech đều đang tập trung vào mục tiêu cải thiện trải nghiệm của khách hàng với doanh nghiệp bảo hiểm hiện hữu.
Tuy nhiên, InsurTech không áp dụng mô hình B2C (doanh nghiệp tới người tiêu dùng) thực sự bởi họ không đủ năng lực và chưa được cấp phép tự xây dựng sản phẩm bảo hiểm. Do vậy, InsurTech tại Đức đều đang hoạt động với tư cách trung gian bảo hiểm, sử dụng thế mạnh kết nối với người tiêu dùng cuối cùng để đàm phán với doanh nghiệp bảo hiểm.
Hệ sinh thái InsurTech tại Đức chưa tiếp cận được với những mô hình kinh doanh phức tạp hơn trong bảo hiểm như bán buôn, bảo hiểm nhân thọ và tái bảo hiểm. Nguyên nhân của tình trạng này một phần là do thiếu nguồn lực tài chính, năng lực chuyên môn và chưa có sự cho phép của pháp luật.
Điều này cũng phù hợp với hiện trạng của FinTech nói chung, theo đó sự phát triển của các mô hình B2B (doanh nghiệp tới doanh nghiệp) và bán buôn còn đang rất chậm. Nói cách khác, trong tương lai gần sẽ chưa có sự dịch chuyển đáng kể nào của InsurTech từ bảo hiểm cá nhân sang bảo hiểm thương mại. Mặc dù vậy, trên phạm vi toàn cầu, vẫn có những bằng chứng hoạt động thành công của các mô hình InsurTech kể trên, chẳng hạn như AnalyzeRe hay QuanTemplate.
Nhìn chung, tác động của các khởi nghiệp InsurTech hiện tại lên chuỗi giá trị của các doanh nghiệp bảo hiểm hiện tại vẫn còn rất hạn chế. Do mức độ xâm nhập thấp như vậy nên vẫn còn nhiều cơ hội cho InsurTech trong tương lai.
Biểu đồ dưới đây mô tả mối quan hệ giữa mức độ tác động (mang tính phá vỡ hệ thống) của InsurTech lên các doanh nghiệp bảo hiểm hiện tại và tiềm năng tác động trong tương lai.
Những tác động trên đây bao gồm cả hai khía cạnh tiền tệ và phi tiền tệ. Dưới đây là 3 phát hiện chính từ kết quả nghiên cứu:
1. Xói mòn quan hệ khách hàng
Đến nay, tác động phá vỡ hệ thống lớn nhất mà InsurTech gây ra đối với các doanh nghiệp bảo hiểm hiện tại là làm xói mòn quan hệ khách hàng. Xu hướng này có thể nhận thấy ở các lĩnh vực: bán hàng và phân phối, quản trị khách hàng và bồi thường.
Nhìn chung, tác động lớn nhất của Insurtech là đối với chức năng bán hàng và phân phối của công ty bảo hiểm, đặc biệt là các phần mềm bán sản phẩm bảo hiểm cá nhân (PIM). Các phần mềm này quản lý một cách chủ động và liên tục mối quan hệ với người tiêu dùng cuối cùng, vì vậy có thể thu thập được các dữ liệu mới và có giá trị về khách hàng. Đây là nền tảng tốt để tìm kiếm khách hàng tiềm năng. Trong khi đó, các công ty bảo hiểm bị mất dần sự quan tâm của người tiêu dùng, và vì vậy mất dần cơ hội cung cấp sản phẩm, dịch vụ của mình.
Khía cạnh quan trọng thứ hai thể hiện ở khâu quản lý bồi thường, bởi lẽ sự thuận lợi trong hoạt động giải quyết bồi thường là yếu tố then chốt đối với trải nghiệm của khách hàng. Kết quả phân tích cho thấy InsurTech có tác động ở mức trung bình đối với quản lý bồi thường, chủ yếu do các dịch vụ giá trị gia tăng của PIM trong lĩnh vực thông báo bồi thường. Mối quan hệ khách hàng của các doanh nghiệp bảo hiểm bị giảm sút do khách hàng sử dụng trung gian bảo hiểm, chẳng hạn PIM, làm đại diện cho mình. Bù lại, doanh nghiệp bảo hiểm lại được hưởng lợi từ các quy trình giải quyết bồi thường chuẩn hóa và giảm bớt khiếu nại gian lận.
Ảnh hưởng thứ ba diễn ra trong lĩnh vực quản trị khách hàng, bởi lẽ InsurTech cho phép thực hiện việc giao tiếp hàng ngày, đưa ra yêu cầu duy trì hợp đồng và các dịch vụ hàng hóa tương tự.
2. Tác động chủ yếu lên khối front-office
Hiện tại, hầu hết InsurTech đều tập trung vào mô hình dịch vụ gắn với nhu cầu và trải nghiệm của người tiêu dùng cuối cùng nên tác động chủ yếu của InsurTech lên chuỗi giá trị bảo hiểm nằm ở khối front-office. Tuy vậy, ảnh hưởng phá vỡ hệ thống của khối này lên tổng thể hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp bảo hiểm là không lớn so với khối back-office.
3. Những ngoại lệ từ nhóm “Kẻ ngăn cản”
Trong số các nhóm InsurTech như phân loại ở phần trước, “Kẻ ngăn cản” có tác động phá vỡ hệ thống lớn nhất. Tại Đức, nhóm này không chỉ ảnh hưởng tới chức năng hoạt động của khối front-office của doanh nghiệp bảo hiểm mà còn gây ra tác động mạnh lên khối back-office. Xét cho cùng, “Kẻ ngăn cản” là đối tượng có ảnh hưởng lớn nhất lên các chức năng hoạt động chính của ngành bảo hiểm, như đánh giá rủi ro, quản lý hợp đồng và quản lý bồi thường.
Cơ hội phát triển tương lai
Ngoài sự phát triển nhất định của các InsurTech trong nhóm Chợ trực tuyến và Website tổng hợp thông tin, các khu vực khác hiện vẫn còn rất thưa thớt, vì vậy vẫn còn rất nhiều cơ hội cho các khởi nghiệp InsurTech xâm nhập thị trường trong tương lai.
Dưới đây là ba lĩnh vực có nhiều triển vọng mà InsurTech có thể lựa chọn để tiếp cận thị trường.
1. Big Data (dữ liệu lớn)
Đến nay, Big Data vẫn đang là mối quan tâm chính của doanh nghiệp bảo hiểm và các InsurTech quốc tế. Việc sử dụng dữ liệu phi cấu trúc (unstructed data) tại Đức chủ yếu mới dừng ở các giao diện kỹ thuật số với khách hàng và thông qua thiết bị kết nối.
Lợi ích chính của Big Data là cải thiện hoạt động của khối back-office, đặc biệt là các khâu phát triển sản phẩm, định phí, đánh giá rủi ro và quản lý gian lận. Chẳng hạn, thông qua việc phân tích hành vi trực tuyến của khách hàng, có thể phát hiện các nhu cầu sản phẩm mới và nâng cao chất lượng hoạt động định vị khách hàng.
2. Sản phẩm định hướng dữ liệu
Các sản phẩm định hướng dữ liệu chủ yếu xuất hiện trong lĩnh vực bảo hiểm sức khỏe và bảo hiểm tài sản & thiệt hại. Những sản phẩm này thường sử dụng các mô hình tính phí theo quá trình sử dụng (usage-based) hoặc mô hình chiết khấu, chẳng hạn: telematics (cho bảo hiểm ô tô), các phần mềm theo dõi sức khỏe, theo dõi chế độ ăn hay thói quen đi ngủ.
Tính chất của nhóm sản phẩm này là nhằm thu thập (thường là theo thời gian thực) và sau đó khai thác, sử dụng dữ liệu khách hàng phục vụ cho mục tiêu bảo hiểm.
Về phía khách hàng, các mô hình chiết khấu định hướng dữ liệu, như telematics, sẽ tưởng thưởng cho những người có hành vi lái xe an toàn thông qua việc giảm phí bảo hiểm.
Còn về phía doanh nghiệp bảo hiểm hoặc InsurTech, lợi ích của các mô hình này lớn hơn nhiều, chẳng hạn: giúp tiết kiệm chi phí bồi thường, nâng cao tính chính xác của quá trình định phí, xây dựng được các sản phẩm phù hợp và cạnh tranh hơn, tạo lập thêm các dòng doanh thu B2B (doanh nghiệp tới doanh nghiệp) và B2C (doanh nghiệp tới khách hàng), nâng cao chất lượng hoạt động quảng cáo cũng như nhiều ứng dụng khác trong cả chuỗi giá trị bảo hiểm.
Một hướng phát triển nữa của nhóm sản phẩm định hướng dữ liệu liên quan đến mạng lưới vạn vật kết nối Internet (Internet of Things). Trong lĩnh vực này, InsurTech có thể được lợi do năng lực kỹ thuật số và di động rất mạnh từ ngoài ngành bảo hiểm, cộng với hiểu biết rõ của họ về nhu cầu bảo hiểm. Những thế mạnh đó sẽ mở ra nhiều cơ hội kinh doanh mới về các sản phẩm bảo hiểm nhà thông minh, xe ô tô tự lái hay bảo hiểm sức khỏe nhờ thiết bị cảm biến.
3. Tập trung vào nâng cao chất lượng hoạt động của khối back-office
Một phần của các ứng dụng Big Data đang có nhiều triển vọng là hỗ trợ cho hoạt động của khối back-office trong doanh nghiệp bảo hiểm, như đánh giá rủi ro, quản lý bồi thường và quản lý hợp đồng. So với các giải pháp InsurTech hiện nay mới chủ yếu trong khối front-office, hướng đi này hứa hẹn sẽ đem lại tiềm năng tăng doanh thu lớn hơn đáng kể. Hiệu quả của tác nghiệp quản trị trong những lĩnh vực này sẽ được ghi nhận và cải thiện rõ nét thông qua việc áp dụng các công nghệ và phần mềm mới.
Hiện tại, khởi nghiệp InsurTech đã bắt đầu tác động vào khối back-office bằng việc nâng cấp giao diện tương tác với khách hàng, như quy trình khai báo tổn thất. Tuy nhiên, đây mới chỉ là một góc của toàn bộ quy trình. Đã và đang có sự gia nhập khá mạnh mẽ của công nghệ từ bên ngoài vào các lĩnh vực ít nhiều liên quan đến ngành bảo hiểm như trí tuệ nhân tạo tiếp cận vào ngành ngân hàng, máy bay không người lái, hay sổ cái phân phối (distributed ledger).
Hết./.
Thảo Phương (Theo EY).
