Đừng mong việc dễ

(LĐ) – Việc thành lập Quỹ Bảo trì đường bộ đã được luật hoá tại Luật Giao thông đường bộ sửa đổi có hiệu lực từ 1.7.2009. Tuy nhiên, các nhà quản lý xây dựng nghị định đang lúng túng tìm cách thu phí lưu hành phương tiện ra sao cho hợp lý và khả thi. Phương án thu qua xăng dầu xem ra là cách dễ cho nhà quản lý hơn cả vì cách thu dễ dàng và khả thi cao. Các nước trên thế giới hầu hết áp dụng cách này. Cách thu qua đăng ký xe máy, ôtô mới và qua đăng kiểm với ôtô, qua bảo hiểm trách nhiệm dân sự với xe máy đang lưu hành thì bảo đảm thu đúng đối tượng.

Nhưng nhiều ý kiến cho rằng cách này không khả thi, vì nếu xe trốn đăng kiểm, bảo hiểm thì không thể thu được. Khâu kiểm soát chưa chặt chẽ sẽ dễ sinh tình trạng nhờn luật.

Tuy nhiên, trên thực tế, tại VN xăng dầu không chỉ được sử dụng để chạy xe trên đường bộ, mà còn dùng vào rất nhiều việc như: Chạy xe máy công trình, chạy tàu thuỷ, tàu hoả, máy nông cụ cho bà con nông dân… Hiện chưa ai làm một khảo sát về tỉ trọng sử dụng xăng dầu cho phương tiện đường bộ so với các loại hình khác, nên việc thu phí bảo trì đường bộ qua phí xăng dầu biết đâu lại chất thêm gánh nặng cho những người nông dân, ngư dân vốn có thu nhập thấp nhất hiện nay.

Một số nước đã dùng biện pháp bù đắp lại cho việc lạm thu phí bảo trì đường bộ của các bộ phận không dùng nhiên liệu trong giao thông đường bộ bằng cách hỗ trợ giá những mặt hàng thiết yếu họ hay sử dụng hoặc giảm phí thuế một loại hình nào đó họ phải đóng góp một cách tương đương. Tất nhiên cách bù đắp sẽ không hoàn toàn công bằng tuyệt đối, song cũng khá hiệu quả. Vì vậy, nếu các nhà quản lý muốn dễ thu phí bảo trì đường bộ thì sẽ phải bỏ công sức khảo sát tỉ trọng các nhóm sử dụng nhiên liệu một cách sát thực để đưa ra những chính sách công bằng cho người dân.

Mặt khác, việc bù đắp lại cho từng nhóm bị lạm thu cũng phải đưa ra những đề xuất rất chi tiết và tính toán cụ thể để người dân không phải chịu thiệt thòi.

Với ngần ấy công việc, xem ra việc thu phí qua nhiên liệu cũng không dễ chút nào. Song đã là nhà quản lý thì đừng mong việc dễ. Càng khó bao nhiêu mà vượt qua được thì chính sách ban hành mới có sức sống, mới được dân “tâm phục, khẩu phục”.
Bích Liên
Lao Động số 230

Comments are closed.