Chỉ 1/3 doanh nghiệp tham gia BHXH

C? quan BHXH ch? thu ???c BHXH theo s? l??ng lao ??ng mà các doanh nghi?p, ??n v? t? giác ??ng kýTrong ??n khi?u n?i g?i các c? quan ch?c n?ng m?i ?ây, m?t s? công nhân Công ty CP S?t thép ?ông Á (KCN Tân Bình, qu?n Tân Phú – TPHCM) cho bi?t su?t t? nhi?u n?m qua, h? không ???c tham gia BHXH, BHYT và b?o hi?m th?t nghi?p.

Tình trạng người lao động (NLĐ) không được tham gia BHXH như công nhân Công ty CP Sắt thép Đông Á ở TPHCM hiện nay khá phổ biến.

DN đóng hay không, không ai biết!
 
Ông Nguyễn Minh Đức, Giám đốc BHXH quận Tân Phú- TPHCM, xác nhận với chúng tôi, vào năm 2007, có một nhân viên của Công ty Đông Á đến giao dịch làm thủ tục tham gia BHXH cho khoảng 170 lao động của công ty này. Thế nhưng, sau đó, nhân viên này nghỉ việc và công ty cũng… ngừng đóng BHXH cho tất cả NLĐ trong công ty suốt từ đó đến nay. Tương tự là trường hợp của doanh nghiệp (DN) tư nhân Xuân Thanh (cũng trên địa bàn quận Tân Phú).
 
Bà Nguyễn Thị Ngọc Vân cho biết đã làm việc tại DN tư nhân Xuân Thanh từ năm 2000 đến năm 2008, hằng tháng, DN vẫn trích trừ tiền lương của NLĐ. Đến tháng 10-2008, DN “bí mật” chuyển từ quận Tân Phú về phường 12, quận 10 trong khi vẫn nợ hơn 106 triệu đồng BHXH; đồng thời không hề đăng ký tham gia BHXH cho NLĐ ở quận 10, làm hơn 100 lao động ở đây đang bị “treo” quyền lợi.
 
Một vụ việc khác cũng đã được Báo Người Lao Động phản ánh nhiều lần, đó là trường hợp của Công ty H&M Vina (phường Tân Thành, quận Tân Phú). Mặc dù hoạt động công khai nhưng suốt hơn 7 năm qua, công ty không hề đóng BHXH cho 130 lao động. Theo ước tính của Cơ quan BHXH TPHCM, số tiền nợ BHXH của công ty khoảng 4 tỉ đồng. Trong lần Thanh tra Lao động của Sở LĐ-TB-XH TPHCM kiểm tra công ty, nhân viên nhân sự của công ty đã nói: “Giám đốc công ty sẽ đóng BHXH cho công nhân từ giai đoạn tới, còn giai đoạn trước đó thì… thôi. Vì nếu phải truy đóng hết BHXH thì công ty sẽ không có tiền trả lương”!?
 
Chưa có số liệu thống kê chính xác
 
Trong đợt khảo sát việc quản lý và sử dụng Quỹ BHXH TPHCM của Ủy ban Các vấn đề xã hội Quốc hội mới đây, bà Nguyễn Thị Hiền, Giám đốc BHXH quận 1- TPHCM, nhìn nhận: “Khó khăn đối với các cơ quan BHXH là xác định và quản lý đối tượng phải nộp BHXH bắt buộc”. Minh chứng cho nhận định này, ông Đỗ Quang Khánh, Phó Giám đốc BHXH TPHCM, cho biết trong đợt kiểm tra ngẫu nhiên 51 DN theo danh sách do Sở Kế hoạch – Đầu tư TPHCM cấp phép, chỉ có 7 DN có đóng BHXH cho NLĐ. Còn ông Cao Văn Sang, Giám đốc BHXH TPHCM, lại đưa ra số liệu “gây sốc” hơn: “Theo Sở Kế hoạch – Đầu tư TPHCM, sở đã cấp phép cho hơn 120.000 DN. Nhưng kết quả khảo sát thực tế chỉ có khoảng 80.000 DN hoạt động. Đáng nói hơn là hiện BHXH TPHCM chỉ quản lý được 38.227 DN, tổ chức, đơn vị đang  đóng BHXH cho 1,61 triệu người”.
 
Phân tích nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, đại diện Cơ quan BHXH TPHCM cho rằng các cơ quan quản lý Nhà nước chưa có số liệu thống kê chính xác số đơn vị, DN có sử dụng lao động cũng như số lượng NLĐ thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc. Cơ chế phối hợp giữa các ngành, các cơ quan có thẩm quyền để xác định đối tượng phải đóng BHXH bắt buộc chưa rõ ràng. Vì vậy, cơ quan BHXH chủ yếu chỉ thu được BHXH theo số lượng lao động mà các DN, đơn vị tự giác đăng ký.

Bài và ảnh: Nam Dương

Báo Người Lao Động Điện tử