Nhu cầu bảo hiểm D&O gia tăng

(Webbaohiem) – Ông Lee Jae-yong, Phó Chủ tịch Tập đoàn và là người thừa kế của Tập đoàn Samsung đã bị bắt ngày 17/2 do những cáo buộc về tội đưa hối lộ, tham ô và gian dối. Vụ việc này diễn ra trong bối cảnh bê bối chính trị và tham nhũng của Tổng thống đang bị luận tội Park Geun-hye làm rung động chính trường Hàn Quốc.

bảo hiểm D&O

Ông Lee Jae-yong bị bắt (Ảnh: Time)

Mặc dù nhận thức về trách nhiệm của Giám đốc và người điều hành đang tăng lên, song từ nhận thức đến hành động còn một khoảng cách khá xa. Samsung là một trong các tập đoàn lớn nhất thế giới và có ảnh hưởng quan trọng tới bức tranh kinh tế xứ sở kim chi. Doanh thu của Samsung hàng năm chiếm tới 1/5 tổng giá trị sản lượng của toàn nền kinh tế.

Tuy nhiên, thậm chí những người xuất sắc nhất cũng có thể bị gục ngã.

Các quy định pháp lý ngày càng chặt chẽ, sự tăng cường hoạt động của cổ đông và cơ quan quản lý nhà nước, sự gia tăng các vụ kiện thay mặt tập thể cũng như xu hướng phản đối sáp nhập đang tăng lên kéo theo trách nhiệm của người điều hành doanh nghiệp ngày một tăng.

Hoa Kỳ tiếp tục là nơi có các rủi ro kể trên ở mức cao nhất. Điều này tạo ra những trách nhiệm tiềm tàng đối với nhiều doanh nghiệp châu Á kinh doanh tại đây, đặc biệt là những doanh nghiệp niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Mỹ nhằm huy động vốn tại thị trường này.

Chẳng hạn, do hậu quả của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, có tới 89 Tổng Giám đốc, Giám đốc tài chính và nhiều cán bộ quản lý cao cấp khác của doanh nghiệp đã bị Sở Giao dịch chứng khoán Hoa Kỳ (SEC) cáo buộc là thiếu trách nhiệm trong công việc, trong khi đó 53 người khác bị cấm đảm nhiệm chức vụ thành viên HĐQT và thành viên ban giám đốc, cấm hành nghề hoặc đình chỉ việc nhận hoa hồng. Tính chung, SEC đã tiến hành xử phạt và thu hồi tổng cộng 3,76 tỷ USD.

Tuy nhiên, ngay tại thị trường châu Á, số vụ vi phạm cũng đang tăng mạnh. Ông Damian Lynch, Giám đốc khu vực về các sản phẩm bảo hiểm tài chính tại châu Á của Công ty Bảo hiểm doanh nghiệp và chuyên biệt toàn cầu Allianz, nhận định: “Các cơ quan quản lý nhà nước đang gia tăng hoạt động trên toàn thế giới”.

“Các cơ quan này tăng cường chia sẻ nguồn lực và thông tin cả ở nội địa cũng như xuyên biên giới. Một số nước châu Á đã tăng thêm trách nhiệm cho người quản lý doanh nghiệp, trong khi đó cơ quan quản lý đang trở nên tích cực hơn và không ngại đấu tranh, ngăn chặn các hành vi tham nhũng”.

bao-hiem-do-2Chủ tịch Tập đoàn Toshiba, ông Satoshi Tsunakawa (Ảnh: AP)

Những hành động này đang ngày càng trở nên phổ biến. Trong cùng tuần Phó chủ tịch Samsung bị bắt, Chủ tịch tập đoàn Toshiba đã buộc phải từ chức do gây ra khoản lỗ 6,3 tỷ USD xuất phát từ việc thâu tóm công ty xây dựng công trình hạt nhân Stone & Webster hồi tháng 12/2016.

Cũng trong năm 2016, Cục Quản lý tiền tệ Singapore đã yêu cầu ngân hàng BSI của Thụy Sỹ phải đóng cửa chi nhánh tại Singapore do vi phạm quy định về chống rửa tiền.

Nhưng thực tế trên không chỉ xuất phát từ việc các cơ quan quản lý hoạt động tích cực hơn. Hãng luật Clyde & Co cảnh báo, phương thức chi trả chi phí tố tụng bởi bên thứ ba (third-party litigation funding)* đang làm thay đổi cuộc chơi vì giúp cho người bị thiệt hại trở nên dễ dàng hơn trong việc khởi kiện các tổ chức tài chính, công ty thương mại hay giám đốc và người điều hành của doanh nghiệp.

Trong bản báo cáo gần đây của AGCS có tựa đề “Báo cáo về thực trạng bảo hiểm D&O”, công ty Clyde & Co nhận định: “Các bên thứ ba đứng ra chi trả chi phí tố tụng (Litigation funders) đang tích cực tìm kiếm những khu vực hoạt động mới”.

“Ở những nước/vùng lãnh thổ khác, chẳng hạn Hồng Kông, đang có xu hướng làm mềm hóa quy định pháp luật về hành động tài trợ chi phí tố tụng nhằm cho phép các tổ chức thương mại chi trả chi phí cho các vụ kiện. Và vì vậy, các nhà tài trợ dạng này đang khoanh vùng những địa bàn có nhiều thuận lợi để hoạt động”.

Activist Insight cho biết, trên thực tế, các doanh nghiệp có trụ sở tại châu Á đã phải đối mặt với hơn 40 yêu cầu của các nhóm hành động cổ đông trong năm 2016.

bao-hiem-do-3Tất nhiên là không thể có giải pháp nào bảo vệ được quy mô kinh doanh của Samsung trước những tổn thất lớn như hãng đang phải gánh chịu. Hạn mức trách nhiệm của hợp đồng bảo hiểm D&O có thể từ 1 triệu USD cho doanh nghiệp vừa và nhỏ cho đến 500 triệu USD hoặc hơn cho các doanh nghiệp trong danh sách Fortune 100. Tuy vậy, vụ bê bối tại Samsung gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng hơn nhiều, tới mức có thể làm thay đổi cấu trúc của tập đoàn này. Và vì vậy, tổn thất hầu như không thể tính toán được.

Rõ ràng là ngăn ngừa rủi ro bao giờ cũng tốt hơn khắc phục hậu quả. Các chức năng quản trị rủi ro và tuân thủ, cho dù tại các thị trường phát triển của châu Á như Hàn Quốc và Nhật Bản, vẫn đang chậm chân hơn các thông lệ tốt nhất trên thế giới. Và đây chính là lúc doanh nghiệp trong khu vực cần đẩy mạnh các hoạt động này một cách chuyên nghiệp hơn./.

Trần Lâm (theo IAN).


(*) Chú thích: Chi trả chi phí tố tụng bởi một bên thứ ba là hình thức cho phép một tổ chức tài chính “đầu tư” vào vụ kiện dưới hình thức tạm ứng các chi phí tố tụng cần thiết và sau đó được hưởng lợi tính trên phần trăm giá trị bồi thường (nếu đạt được) của vụ kiện.